نقش کلیدی ریزجلبک‌ها در توسعه پایدار شیلات
تاريخ : نهم مرداد 1404 ساعت 13:16   کد : 336893
یک پژوهشگر عرصه شیلات، ضمن بررسی نقش ریزجلبک‌ها در توسعه پایدار، از بازدهی ۵ برابری کشت هوشمند این گیاه آبزی خبر داد.

به گزارش ایسنا، در عصر بحران‌های زیست‌محیطی، کاهش منابع طبیعی و نیاز روزافزون به منابع تغذیه‌ای پایدار، ریزجلبک‌ها به‌عنوان یکی از پُرظرفیت‌ترین منابع زیستی مورد توجه دانشمندان، سیاست‌گذاران و فعالان صنعت قرار گرفته‌اند. این موجودات میکروسکوپی فتوسنتزکننده که در آب‌های شور و شیرین سراسر جهان یافت می‌شوند، نه‌تنها از نظر زیست‌محیطی یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان اکسیژن و ماده آلی روی کره زمین به‌شمار می‌روند، بلکه در زنجیره ارزش زیستی نیز جایگاهی کلیدی دارند.

پژوهش‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که ریزجلبک‌ها حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از اکسیژن اتمسفر را تولید می‌کنند و اولین حلقه زنجیره غذایی بسیاری از اکوسیستم‌های آبی هستند.

با پیشرفت فناوری‌های زیستی، اکنون ریزجلبک‌ها نه‌فقط به‌عنوان منبعی برای سوخت‌های زیستی نسل سوم، بلکه به‌عنوان بازیگران اصلی در تصفیه آب، جذب دی‌اکسیدکربن، تولید مکمل‌های غذایی، داروهای زیستی و حتی محصولات آرایشی شناخته می‌شوند. در شرایطی که کشاورزی سنتی با محدودیت‌های شدید منابع آب و خاک مواجه است، کشت ریزجلبک‌ها با بهره‌وری بالا و نیاز حداقلی به منابع، راهبردی نوین برای دستیابی به امنیت غذایی و کشاورزی پایدار معرفی می‌شود. از این‌رو، در بسیاری از کشورهای پیشرو، توسعه زیرساخت‌های کشت صنعتی ریزجلبک‌ها در دستورکار قرار گرفته و بخشی از سیاست‌های اقتصاد زیستی و اقتصاد چرخشی شده است.

رودابه روفچائی-عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور- در گفت و گو با ایسنا با اشاره به تنوع بالای ریزجلبک‌ها، اظهار کرد: این گیاهان میکروسکوپی با توانایی تبدیل نور خورشید به زیست‌توده، یکی از مهم‌ترین تولیدکنندگان اکسیژن و ماده آلی در کره زمین هستند. این موجودات نه‌تنها ۴۰ درصد از فتوسنتز جهانی را انجام می‌دهند، بلکه اولین حلقه زنجیره غذایی اکوسیستم‌های آبی محسوب می‌شوند.

روفچائی با مقایسه روش‌های سنتی و نوین کشت ریزجلبک‌ها، افزود: اگرچه سیستم‌های سنتی مانند حوضچه‌های روباز هزینه کمتری دارند، اما کنترل محدودی بر شرایط محیطی ارائه می‌دهند. در مقابل، فناوری‌های نوین مانند فتوبیوراکتورها و زیست‌راکتورهای هوشمند با کنترل دقیق نور، دما و مواد مغذی، بازدهی را تا ۵ برابر افزایش می‌دهند.

وی به کاربردهای متنوع ریزجلبک‌ها اشاره کرد و ادامه داد: این موجودات در تأمین غذای انسان و دام، تولید سوخت‌های زیستی، تصفیه فاضلاب، جذب گازهای گلخانه‌ای و حتی صنایع دارویی و آرایشی نقش کلیدی دارند. به‌ویژه در شرایط بحران آب، ریزجلبک‌ها با نیاز کم به منابع آبی، گزینه‌ای ایده‌آل برای کشاورزی پایدار هستند.

روفچائی با تأکید بر نقش ریزجلبک‌ها در اقتصاد زیستی، خاطرنشان کرد: این موجودات با تبدیل ضایعات به منابع ارزشمند، پایه‌ای برای اقتصاد چرخشی به شمار می‌روند. در آینده، ریزجلبک‌ها می‌توانند با تولید پروتئین، ویتامین‌ها و اسیدهای چرب ضروری، به حل بحران‌های غذایی جهانی کمک کنند.

وی در پایان افزود: تلفیق کشت ریزجلبک‌ها با کشاورزی و صنعت، نه‌تنها بهره‌وری را افزایش می‌دهد، بلکه راهکاری استراتژیک برای مقابله با تغییرات اقلیمی و حفظ محیط‌زیست است.