باید به جایگاه تاریخی خود در علم نجوم بازگردیم

مدیر یک شرکت دانش‌بنیان فعال در حوزه نجوم گفت: امروز ما نسبت به پیشینه تاریخی‌مان عقب‌ هستیم و در حالیکه در چند قرن گذشته رهبری علمی نجوم در دست ایرانیان بوده است، امروز این رهبری به سایر کشورها واگذار شده و باید تلاش کنیم دوباره به جایگاه تاریخی خود بازگردیم.

محمدهادی طباطبایی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به نامگذاری دومین روز از هفته نجوم به نام‌ "استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای حوزه نجوم" اظهار کرد: شرکت ما با هدف تجاری‌سازی ایده‌های علوم پایه، ۱۱ سال پیش در مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه فردوسی مستقر شد و کار در حوزه نجوم یکی از اصلی‌ترین فعالیت‌های ما است. به طور کلی فعالیت‌های ما در دو بخش صنعتی-تحقیقاتی و ترویج و معرفی علم انجام می‌شود. در بخش نخست از سمت دانشگاه‌ها و شرکت‌های صنعتی، پروژه‌هایی به ما سپرده می‌شود و دستگاه‌های مورد نیاز را می‌سازیم. ما تا کنون توانسته‌ایم ۶۰ دستگاه مختلف برای مراکز مختلف از جمله رصدخانه ملی بسازیم.

وی افزود: در بخش دوم سعی در معرفی علم فیزیک و خصوصا نجوم به مردم داریم و در این راستا تا کنون موزه‌های نجوم، المان‌های نجومی، رصدخانه و آسمان‌نما را برای نهادهایی مانند شهرداری‌ها و پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی ساخته و تجهیز کرده‌ایم. در همین خصوص دو محصول دانش‌بنیان نرم‌افزار و سخت‌افزار آسمان‌نماهای دیجیتالی چندپروژکتوره را برای اولین بار در ایران بومی‌سازی کردیم که یکی از نمونه‌های این محصولات، آسمان‌نمای دانشگاه فردوسی است که توسط شرکت ما ساخته شده است. همچنین برای سایر شهرهای کشور نیز نمونه‌هایی از این دو محصول را ساخته‌ایم که از شاخص‌ترین آن‌ها می‌توان به تجهیز و راه‌اندازی رصدخانه و آسمان‌نمای کوشیار گیلانی شهر رشت اشاره کرد.

این مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان با بیان اینکه نجوم علمی پایه است، اضافه کرد: اما به هر حال توسعه نجوم باعث پیشرفت تکنولوژی می‌شود و به عنوان مثال ممکن است فناوری ایحاد شده برای ساخت تلسکوپ، برای ساخت دستگاه‌های لازم در حوزه صنعت هم مورد استفاده قرار گیرد. به علاوه یکی از کاربردهای نجوم، نشان دادن عظمت جهان کیهان به مردم و ساخت ابزارهای لازم برای رصد و مشاهده آسمان و ستارگان توسط مردم است که به جنبه گردشگری علم نجوم برمی‌گردد. رصد آسمان علاوه بر اینکه جنبه تفریحی دارد، یک منبع الهام‌بخش نیز محسوب می‌شود.

طباطبایی با بیان اینکه مردم ما از قدیم به علم نجوم علاقه‌مند بوده‌اند، عنوان کرد: همچنین دانشمندان مطرحی هم در حوزه نجوم در ایران داریم و حتی یکی از بزرگترین و پرهزینه‌ترین پروژه‌های علمی کشور هم ساخت و تجهیز رصدخانه ملی بود. بنابراین در ایران به علم نجوم اهمیت داده می‌شود، اما هنوز باید اقدامات بیشتری صورت گیرد، چراکه در حدود ۸۰۰ سال پیش، از تمام دنیا دانشمندان به رصدخانه مراغه می‌آمدند تا در آن جا کار پژوهشی انجام دهند و حتی این مرکز الگوی ساخت رصدخانه در دیگر کشورها بوده است.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان انگاره‌فیزیک توس ادامه داد: امروز ما نسبت به این پیشینه تاریخی‌مان عقب‌ هستیم و در حالیکه در چند قرن گذشته رهبری علمی نجوم در دست ایرانیان بوده است، امروز این رهبری به سایر کشورها واگذار شده و باید تلاش کنیم دوباره به جایگاه تاریخی خود بازگردیم.

*