مذاکرات اوکراین در آستانه فروپاشی؛ واشنگتن عقب می‌کشد؟

اروپا نگران آن است که ترامپ از مذاکرات اوکراین کنار بکشد؛ این مقام‌های اروپایی نگران‌اند که رئیس‌جمهور آمریکا از پیشرفت‌های جزئی در مذاکرات به عنوان «بهانه‌ای» برای عقب‌نشینی استفاده کند.

به گزارش ایسنا، به گفته افرادی که در جریان این گفت‌وگوها قرار دارند، مقام‌های اروپایی و اوکراینی بیم آن دارند که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در آستانه کناره‌گیری از مذاکرات صلح با کی‌یف و مسکو باشد و احتمال دارد از پیشرفت‌های جزئی در مذاکرات به‌عنوان «بهانه‌ای» استفاده کند تا بگوید مأموریتش انجام شده است.

رئیس‌جمهور آمریکا با وعده پایان دادن به جنگ در «۲۴ ساعت» انتخاب شد، اما تلاش‌هایش برای نزدیک شدن به «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه و تحت فشار قرار دادن رهبری اوکراین نتوانسته حمایت لازم را برای پیشنهاد اولیه‌اش مبنی بر آتش‌بس ۳۰ روزه جلب کند، چه برسد به یک صلح پایدار.

در این رابطه چهار مقام که با روزنامه «فایننشال تایمز» صحبت کرده‌اند، گفتند به‌دنبال گفت‌وگوها با طرف آمریکایی در روزهای اخیر، مقام‌های اروپایی و اوکراینی متقاعد شده‌اند که ترامپ آماده است طی روزهای آتی هرگونه پیشرفت کوچکی را به‌عنوان موفقیت قلمداد کند، حتی اگر این پیشرفت از یک راه‌حل بلندمدت فاصله داشته باشد. این هفته مصادف با صدمین روز اول ریاست‌جمهوری ترامپ است.

یکی از مقام‌های اروپایی گفت: «ترامپ در حال ساختن شرایطی است که در آن برای خودش بهانه درست کند تا کنار بکشد و همه چیز را به اوکراین و ما (اروپا) واگذار کند.»

آن‌ها افزودند: «تمایل نداشتن پوتین برای پذیرش خواسته‌های اصلی آمریکا و اوکراین — مانند حفظ نیروی نظامی اوکراین پس از جنگ — و پیچیدگی این درگیری باعث شده ترامپ تعهد خود به توافق صلح را مورد بازنگری قرار دهد.»

روز یکشنبه «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه آمریکا، این هفته را «سرنوشت‌ساز» برای مذاکرات خواند و اعلام کرد که واشنگتن تمایلی ندارد وارد گفت‌وگوهای طولانی‌مدت شود.

رئیس‌جمهور روسیه روز دوشنبه یک آتش‌بس سه‌روزه را برای تعطیلات ۸ تا ۱۰ مه، زمانی که روسیه پیروزی شوروی در جنگ جهانی دوم را جشن می‌گیرد، پیشنهاد داد، اما کی‌یف فعلا دست رد به آن زده و خواستار آتش‌بس ۳۰ روزه شده است.

به گفته یک فرد مطلع از مذاکرات، مقام‌های آمریکایی «نگران شدند که در گفت‌وگوها با روسیه واقعاً دست خالی بازمی‌گردند» و شروع کردند به مطرح کردن ایده‌هایی برای توافقی که بتواند در چارچوب زمانی سریع ترامپ بگنجد. اما تلاش ترامپ برای پایان سریع جنگ با مقاومت پوتین در پذیرش شرایطی که کمتر از خواسته‌های او مانند «نازی‌زدایی از اوکراین» باشد، روبه‌رو شده است.

این مقام آگاه به فایننشال تایمز گفت: «برخی بر این باورند که ممکن است روس‌ها با پیشنهاد ترامپ همراه شوند، اما مشکل اینجاست که هیچ چیز مشخص و عملی برای تحقق این موضوع وجود ندارد. برخی از عناصر واقعاً خوب هستند، اما مشکل، بی‌صبری برای انجام فوری آن است.»

ترامپ آخر هفته گذشته از همتای اوکراینی خود، ولودیمیر زلنسکی، که روز شنبه در واتیکان و در مراسم خاکسپاری پاپ فرانسیس با او دیدار کرد، تمجید نمود. او همچنین از پوتین انتقاد کرد و گفت که از حملات موشکی روسیه به شهرهای اوکراین «متعجب و ناامید» شده است.

اما برخی مقام‌های اوکراینی به فایننشال تایمز گفتند که نگران خروج رئیس‌جمهور آمریکا هستند و یکی از مقام‌های ارشد این احتمال را «بسیار جدی» ارزیابی کرد. با این حال، سخنگوی وزارت خارجه اوکراین گفت که دیدار دوجانبه رؤسای‌جمهور «سازنده و خوب» بوده است.

پس از مشاجره علنی میان ترامپ و زلنسکی در دفتر بیضی در ماه فوریه، مقام‌های اوکراینی گفتند که پس از دیدارهای مثبت، دچار سردرگمی شدند، چون این احساس مثبت پس از بازگشت طرف‌های آمریکایی به واشنگتن از بین رفت.

کی‌یف در ابتدا با پستی از ترامپ در پلتفرم تروث سوشال، اندکی پس از دیدار واتیکان، که در آن روسیه را به تحریم‌های جدید برای وادار کردن به مذاکره تهدید کرده بود، دلگرم شد. اما یک روز بعد، وزیر امور خارجه ترامپ، روبیو، آب سردی بر ایده اعمال تحریم‌های تجاری بیشتر ریخت و گفت که این کار باعث طولانی‌تر شدن جنگ خواهد شد.

روبیو به شبکه ان‌بی‌سی گفت: «این هفته، هفته بسیار مهمی است که باید تصمیم بگیریم آیا می‌خواهیم به این تلاش ادامه بدهیم یا خیر.»

با این حال، سخنگوی وزارت خارجه اوکراین این اظهارات را رد کرد و گفت که کی‌یف آن‌ها را «بخشی از راهبرد ارتباطی» می‌داند. او گفت: «بدیهی است که آمریکا در این مقطع، به عنوان میانجی، تلاش می‌کند طرفین (اوکراین و روسیه) را به پیش ببرد تا به صلح برسند و ما این اظهارات را این‌گونه تفسیر می‌کنیم.»

روز دوشنبه، روسیه شرایط خود را بار دیگر مطرح و «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو «شناسایی بین‌المللی» الحاق پنج منطقه اوکراینی را «شرط الزامی» برای هرگونه توافقی می‌داند.

به گفته یک مقام، این تحولات باعث شده برخی پایتخت‌های اروپایی در تلاش‌های خود برای «نگه داشتن ترامپ در مسیر مذاکرات» تجدیدنظر کنند و به جای آن «کار درست را انجام دهند، نه آنچه ترامپ می‌خواهد.»

به گزارش فایننشال تایمز، کی‌یف به طور بی‌سر و صدا شروع به آماده شدن برای ادامه مسیر بدون آمریکا کرده است؛ با افزایش تولید تسلیحات داخلی و تشدید مذاکرات با متحدان اروپایی درباره کمک‌های آینده.

مقام‌ها گفتند مشخص نیست که آیا آمریکا در صورت عقب‌نشینی کاخ سفید از تلاش‌های دیپلماتیک، حمایت اطلاعاتی و نظامی از اوکراین را متوقف خواهد کرد یا خیر؛ همان‌طور که ترامپ به طور موقت در ماه مارس این کار را انجام داد.

«اولکساندر مرژکو» نماینده حزب حاکم زلنسکی و رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان، به فایننشال تایمز گفت: «نگرانی‌های جدی در اوکراین وجود دارد که ترامپ ممکن است از مذاکرات آتش‌بس کنار بکشد.»

او گفت «بدترین اتفاقی که می‌تواند در روابط آمریکا و اوکراین رخ دهد این است که ترامپ علاقه خود به اوکراین را از دست بدهد»، که به گفته او «ممکن است از سوی پوتین به عنوان چراغ سبز غیرمستقیم از سوی آمریکا برای تشدید جنگ تعبیر شود.»

*