نقش «آموزش» در مدیریت دیابت

معاون مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم‌پزشکی تهران با بیان اینکه در مواجهه با بیماری دیابت، آموزش بسیار اهمیت دارد، گفت: افزایش آگاهی از بیماری دیابت برای مبتلایان به این بیماری بسیار اهمیت دارد؛ بطوری که هرچه میزان آگاهی بیماران افزایش یابد به کنترل بیماری بیشتر کمک کرده و از عوارض ناشی از دیابت جلوگیری می‌کند.

دکتر محمدرضا مهاجری تهرانی در گفت‌وگو با ایسنا، بابیان اینکه «خودمراقبتی در دیابت» یک موضوع روز محسوب می‌شود، گفت: منظور از اینکه خودمراقبتی در دیابت موضوع روز به حساب می‌آید این است که توصیه می‌شود مبتلایان به این بیماری و خانواده‌های آنها عضو تیم درمان هستند. افزایش آگاهی از بیماری دیابت برای مبتلایان به این بیماری بسیار اهمیت دارد؛ به نحوی که هرچه میزان آگاهی بیماران افزایش یابد به کنترل بیماری بیشتر کمک می‌کند و از عوارض ناشی از دیابت جلوگیری می‌کند.

این فوق‌تخصص غدد و متابولیسم افزود: باز هم تاکید می‌کنم که افزایش آگاهی در ارتباط با دیابت بسیار اهمیت دارد؛ به این ترتیب نه تنها می‌توان از عوارض بیماری جلوگیری کرد بلکه فرد در صورت ابتلا به عوارض هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه می‌کند.

وی با بیان اینکه آموزش برای بیماران دیابتی مهم قلمداد می‌شود، توضیح داد: نتایج پژوهش‌های مختلف بیانگر این است که شاخص «معدل قند خون» یا «هموگلوبین A۱C» در کسانی که با بیماری دیابت آموزش دیده‌اند نسبت به سایر بیماران دیابتی حدود یک درصد کمتر است. اگرچه داروها می‌توانند معدل قند خون را کاهش دهند اما نتایج مطالعات در ارتباط با تاثیر آموزش بر کاهش معدل قند خون بر اهمیت آموزش مهر تایید می‌زند.

مهاجری تهرانی ادامه داد: بیمارانی که در ارتباط با دیابت آموزش دیده‌اند، نسبت به میزان و نوع غذای مصرفی، میزان فعالیت بدنی و چگونگی مواجهه با اضطراب و استرس آگاه می‌شوند. اطلاع از چگونگی مواجهه با تمام این مولفه‌ها نه تنها به کنترل قند خون کمک می‌کند بلکه به مسائلی دیگر مانند کنترل فشار و چربی خون نیز کمک می‌کند. باز هم تاکید می‌کنم که آموزش در ارتباط با بیماری دیابت را جدی بگیریم؛ می‌بایست بیاموزیم و به دیگران نیز آموزش دهیم.

وی با بیان اینکه زخم پای دیابتی از مسائل و مشکلات بیماری دیابت محسوب می‌شود، توضیح داد: زخم پای دیابتی، درمان قطعی و استاندارد دارد. حدود ۲۵ درصد بیماران دیابتی طی حیات خود دچار زخم می‌شوند و همچنین ۲۵ درصد افرادی که دچار زخم پای دیابتی می‌شوند، درجاتی از قطع پای دیابتی را تجربه می‌کنند. یک پا در هر ۲۰ ثانیه به علت دیابت قطع می‌شود. تمام مسائل و موارد مرتبط با زخم پای دیابتی قابل پیشگیری است. متاسفانه برای درمان زخم پای دیابتی دیرهنگام به پزشک مراجعه می‌کنند. اگر مراجعه در زمان مناسب باشد، می‌توان از قطع پا جلوگیری کرد.

مهاجری گفت: هدف پزشکان این است که از ایجاد زخم جلوگیری کنند و اگر فردی دچار زخم پای دیابتی شد، از قطع عضو جلوگیری شود. همچنین اگر قطع پا ایجاد شد، درجات قطع عضو کمتر شود تا به این ترتیب مشکلی در راه رفتن ایجاد نشود. این زخم در سطح بسیار کم است اما ممکن است که شدت آن در عمق زیاد باشد.

*