بازگشت دوباره لپ‌تاپ‌ها و گوشی‌های قدیمی

نیاز به فلزات خاکی کمیاب رو به افزایش است و در ساخت همه چیز، از جت‌های جنگنده گرفته تا ابزارهای برقی، حیاتی است، اما تعرفه‌ها و سیاست‌های تجاری غیرقابل پیش‌بینی آمریکا و همچنین مسائل ژئوپلیتیکی، تامین این مواد را از تولیدکنندگان خارجی به خصوص چین، دشوار کرده است.

به گزارش ایسنا، با رقابت آمریکا و چین برای برتری اقتصادی، فناوری و ژئوپلیتیکی، عناصر و فلزات حیاتیِ به‌کار رفته در فناوری، از بازارهای مصرفی گرفته تا صنعتی و نظامی، به مهره‌ای در این درگیری گسترده‌تر تبدیل شده‌اند. این موضوع بیش از هر چیز در مورد نفوذ چین بر زنجیره تامین فلزات خاکی کمیاب صدق می‌کند. وزارت دفاع آمریکا، هفته گذشته، سهام عمده شرکت معدنی «ام پی متریالز» که عملیات استخراج عناصر خاکی کمیاب را در آمریکا اداره می‌کند، خریداری کرد.

اما گزینه دیگری برای مقابله با کمبود عناصر خاکی کمیاب وجود دارد که به ایده قدیمی‌تر «بازیافت» برمی‌گردد. این کسب‌ و کار، از جمع‌آوری قوطی، بطری، پلاستیک، روزنامه و سایر مواد یکبار مصرف مصرفی که در غیر این صورت برای دفن زباله در نظر گرفته می‌شدند تا بازسازی انواع محصولات جدید، راه درازی را پیموده است.

امروزه، بازیافت‌کنندگان نسل بعدی که ترکیبی از شرکت‌های قدیمی و استارتاپ‌ها هستند، در حال ابداع روش‌هایی برای جمع‌آوری و پردازش کوه‌های رو به رشد زباله‌های الکترونیکی هستند که شامل رایانه‌های از رده خارج و دور ریخته شده، تلفن‌های هوشمند، سرورها، تلویزیون‌ها، لوازم خانگی، دستگاه‌های پزشکی و سایر تجهیزات الکترونیکی و فناوری اطلاعات می‌شود و آنها این کار را به گونه‌ای انجام می‌دهند که با جدیدترین فناوری‌های حیاتی در جامعه همسو باشد. باتری‌های مصرف‌شده خودروهای برقی، توربین‌های بادی و پنل‌های خورشیدی، اخیرا، بازار بازیافت رو به رشدی را ایجاد کرده‌اند.

فرصت بازیافت زباله‌های الکترونیکی محدود به عناصر خاکی کمیاب نیست. هر وسیله الکترونیکی که نتوان آن را به طور کامل بازسازی و دوباره فروخت، یا برای قطعات جایگزین مورد نیاز برای حفظ عملکرد وسایل الکترونیکی موجود، از آنها استفاده کرد، می‌تواند برای جدا کردن طلا، نقره، مس، نیکل، فولاد، آلومینیوم، لیتیوم، کبالت و سایر فلزات حیاتی برای تولیدکنندگان در صنایع مختلف، بازیافت شود. اما به طور فزاینده‌ای، بازیافت‌کنندگان در حال استخراج عناصر خاکی کمیاب مانند نئودیمیوم، پراسئودیمیوم، تربیوم و دیسپروزیوم هستند که در ساخت همه چیز از جت‌های جنگنده گرفته تا ابزارهای برقی حیاتی هستند.

تولیدکنندگان آمریکایی معمولا فلزات ضروری و عناصر خاکی کمیاب را از تولیدکنندگان داخلی و خارجی خریداری می‌کنند. اما با توجه به اینکه این زنجیره‌های تامین اکنون به دلیل تعرفه‌های غیرقابل پیش‌بینی، سیاست‌های تجاری و ژئوپلیتیک مختل شده‌اند، بازار زباله‌های الکترونیکی بازیافتی به عنوان راهی برای تغذیه برقی‌سازی توقف‌ناپذیر همه چیز، اهمیت پیدا می‌کند.

بازیافت جذاب‌تر شد

جان میچل، رئیس و مدیرعامل گروه تجاری صنعتی «انجمن جهانی الکترونیک»، گفت: آمریکا لوازم الکترونیکی زیادی وارد می‌کند و همه اینها حاوی طلا و آلومینیوم و فولاد همراه است. بنابراین فرصت بسیار خوبی وجود دارد که تعرفه‌ها انگیزه‌ای برای بازیافت بیشتر موادی باشند که نداریم، اما از کشورهای دیگر خریداری می‌کنیم.

حدود سه دهه طول می‌کشد تا یک معدن جدید در آمریکا، از مرحله کشف به مرحله تولید برسد، که این امر مس بازیافتی را به خصوص با توجه به افزایش تقاضا جذاب‌تر می‌کند. طبق برآوردهای شرکت مشاوره انرژی وود مکنزی، تا سال ۲۰۵۰، حدود ۴۵ درصد از تقاضا، با مس بازیافتی تامین خواهد شد که نسبت به حدود یک سوم امروز، افزایش یافته است.

شرکت‌های بازیافت خارجی، سرمایه‌گذاری در تاسیسات مستقر در آمریکا را آغاز کرده‌اند. شرکت آلمانی ویلند کلنگ در سال ۲۰۲۲، ساخت یک کارخانه بازیافت مس و آلیاژ مس ۱۰۰ میلیون دلاری را در شلبیویل کنتاکی آغاز کرد. شرکت آلمانی آروبیس، سال گذشته، ساخت یک تاسیسات بازیافت چند فلزی ۸۰۰ میلیون دلاری را در آگوستای جورجیا آغاز کرد.

حجم عظیم زباله‌های الکترونیکی

رشد زباله‌های الکترونیکی از دهه ۱۹۹۰ قدمت دارد که اینترنت، اقتصاد دیجیتال را به وجود آورد و باعث رشد خیره‌کننده محصولات الکترونیکی شد. این روند با ظهور انرژی‌های تجدیدپذیر، حمل و نقل الکترونیکی، هوش مصنوعی و ساخت دیتاسنتر، به شدت افزایش یافته است. این به معنای گردش مداوم دستگاه‌ها و تجهیزات و حجم عظیم زباله‌های الکترونیکی است.

طبق جدیدترین تخمین‌های اتحادیه بین‌المللی مخابرات سازمان ملل متحد و بازوی تحقیقاتی UNITAR، رکورد ۶۲ میلیون تن زباله الکترونیکی در سال ۲۰۲۲، در سطح جهان تولید شد که نسبت به سال ۲۰۱۰، افزایش ۸۲ درصدی داشت و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال ۲۰۳۰، به ۸۲ میلیون تن برسد.

در این گزارش آمده است که آمریکا در سال ۲۰۲۲، کمی کمتر از هشت میلیون تن زباله الکترونیکی تولید کرده است. با این حال، فقط حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از آن به درستی بازیافت می‌شود که نشان‌دهنده بازار بکر زباله‌های الکترونیکی است. طبق گزارش شرکت IBISWorld، صنعت بازیافت زباله‌های الکترونیکی در سال میلادی گذشته، ۲۸.۱ میلیارد دلار درآمد داشته است و نرخ رشد مرکب سالانه پیش‌بینی‌ شده آن هشت درصد است.

بر اساس گزارش شبکه سی‌ان‌بی‌سی، حتی قبل از تلاش‌های دولت ترامپ برای احیای تولید آمریکا با بازنگری در توافق‌های تجاری و تغییرات اخیر در اعتبارات مالیاتی که در لایحه مالیات و هزینه‌های ترامپ برای این صنعت کلیدی است، کارآفرینان در حال راه‌اندازی استارتاپ‌های بازیافت زباله‌های الکترونیکی و توسعه فناوری‌هایی برای پردازش آنها برای تولیدکنندگان اصلی تجهیزات داخلی بودند.

*