فوران خورشید باعث خاموشی‌ رادیویی در سراسر آفریقا و اروپا شد

خورشید قوی‌ترین شراره‌ی خورشیدی سال ۲۰۲۵ را آزاد کرد و باعث خاموشی‌های رادیویی در سراسر آفریقا و اروپا شد.

به گزارش ایسنا، شراره‌ کلاس X5.1 که از لکه‌ خورشیدی AR4274 فوران کرده است، قدرتمندترین شراره‌ خورشیدی امسال محسوب می‌شود و زمین در مسیر مستقیم این انفجار قرار دارد.

به نقل از اسپیس، صبح روز 11 نوامبر (20 آبان) خورشید به شکلی تماشایی فوران کرد و یک شراره‌ بزرگ از نوع X5.1 را آزاد کرد که قدرتمندترین شراره‌ سال ۲۰۲۵ تاکنون و شدیدترین مورد آن از اکتبر سال ۲۰۲۴ تاکنون بوده است.

این فوران در ساعت ۵ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی(13:30 به وقت ایران) از لکه‌ خورشیدی AR4274 به اوج خود رسید؛ لکه‌ای که در روزهای اخیر فعالیت شدیدی از خود نشان داده است. این انفجار باعث خاموشی‌های شدید رادیویی در سطح R3 در سراسر آفریقا و اروپا شد و ارتباطات رادیویی با فرکانس بالا را در سمت روشن زمین مختل کرد.

در علم هواشناسی فضایی، خاموشی‌های رادیویی که در اثر شراره‌های خورشیدی (Solar flares) ایجاد می‌شوند، با سیستم پنج‌سطحی از R1 تا R5 طبقه‌بندی می‌شوند. حرف R به معنای خاموشی رادیویی (Radio blackout) است. هرچه عدد بالاتر باشد، شدت خاموشی و اثرات آن بیشتر است.

این انفجار تازه‌ترین مورد در مجموعه‌ای از شراره‌های شدید از ناحیه‌ AR4274 است که پیش‌تر نیز شراره‌های X1.7 در تاریخ ۹ نوامبر و X1.2 در تاریخ ۱۰ نوامبر تولید کرده بود. آن شراره‌ها با خروج جرم از تاج خورشیدی (CME) همراه بودند. جرم پرتاب‌شده‌ای که روز گذشته آزاد شد با سرعتی حدود ۴.۴ میلیون مایل در ساعت به‌سوی زمین حرکت می‌کند. پیش‌بینی این است که این خروج جرم از تاج خورشید در حوالی ظهر روز ۱۲ نوامبر به زمین برسد و ممکن است شاهد طوفان ژئومغناطیسی بسیار شدید (سطح G4) باشیم.

شراره‌های خورشیدی بر اساس قدرت‌شان در پنج طبقه‌ی A، B، C، M و X رتبه‌بندی می‌شوند که هر سطح نسبت به سطح قبلی 10 برابر انرژی بیشتری دارد. شراره‌های کلاس X قدرتمندترین نوع هستند و عددی که پس از X می‌آید، شدت آن را مشخص می‌کند. فوران اخیر موسوم به X5.1، در بالای مقیاس شدت قرار می‌گیرد.

این فوران موجی، اشعه‌ ایکس و تابش فرابنفش شدیدی را به‌سوی زمین فرستاد که باعث یونیزه شدن لایه‌های بالایی جو و ایجاد اختلال گسترده در سیگنال‌های رادیویی شد. این ناحیه‌ فعال به یکی از پرکارترین تولیدکنندگان شراره‌های خورشیدی در چرخه‌ خورشیدی تبدیل شده است.

*