پیچ خطرناک بورسی؛ بدون محرک قوی، رشد پایدار بعید است

به گزارش صنعت نیوز، یک کارشناس بازار سرمایه هشدار داد که تداوم رشد بورس منوط به دور ماندن از جنگ و کاهش ریسک‌های سیستماتیک است و افزایش نرخ ارز تنها در سناریوی بدون تنش می‌تواند موتور محرک صعود بازار باشد.

گروه اقتصاد - علی فروزانفر؛ پس از سقوط شاخص کل بورس از سقف ۳,۲۵۹,۰۰۰ واحد تا کف ۲,۳۹۵,۰۰۰ واحد که بازار شاهد ریزش سنگین ۸۷۰,۰۰۰ واحدی معادل ۲۷ درصد بود، این شاخص در گام نخست، با رشد ۱۲ درصدی از کف، بیش از ۳۰۱,۰۰۰ واحد افزایش یافت اما نتوانست از سد مقاومت ۲,۷۰۰,۰۰۰ واحد عبور کند و با عقب‌نشینی ۷ درصدی معادل ۱۹۰,۰۰۰ واحد دوباره به عقب بازگشت.

در مرحله دوم، پس از فعال شدن «مکانیزم ماشه»، شاخص بار دیگر شانس خود را برای عبور از این ناحیه مقاومتی امتحان کرد و تا سطح ۲,۷۴۵,۰۰۰ واحد بالا آمد، اما این بار نیز در عبور از مقاومت ناکام ماند و با شدت گرفتن عرضه‌ها، ۱۶,۰۰۰ واحد عقب نشست.

برخی کارشناسان افزایش عرضه در این مقطع را نگران‌کننده دانسته و عبور از این مقاومت را مستلزم محرک‌های قدرتمند می‌دانند که افزایش نرخ توافقی ارز تنها یکی از آن‌هاست. با این حال، سایه سنگین احتمال جنگ همچنان هرگونه رشد پایدار را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.

در همین ارتباط، خبرنگار مهر گفت‌وگویی با پیام الیاس‌کردی، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه، انجام داده است که مشروح آن در ادامه می‌آید.

الیاس‌کردی با تاکید بر اینکه «مکانیزم ماشه و بازار سهام از ۲ جهت قابل بررسی هستند» گفت: خود مکانیزم ماشه به‌تنهایی ریسک سیستماتیک اضافه نمی‌کند اما می‌تواند زمینه‌ساز بروز آن باشد. به‌عنوان مثال، اگر مکانیزم ماشه منجر به جنگ یا انزوای بین‌المللی ایران شود، این انزوا می‌تواند به‌طور غیرمستقیم ریسک‌های سیستماتیک را تشدید کند.

او ادامه داد: در صورت نبود جنگ، مکانیزم ماشه می‌تواند آثار مثبتی بر بازار داشته باشد. فعال شدن این مکانیسم به کاهش درآمدهای نفتی منجر می‌شود و در نتیجه دولت توان مهار تورم را از دست می‌دهد. این شرایط مانند فنر فشرده، می‌تواند باعث جهش نرخ دلار شود و رشد دلار به‌دنبال خود، افزایش قیمت‌ها در بازار سهام را رقم می‌زند.‌شرایط موجود می‌تواند باعث جهش نرخ دلار شود و رشد دلار به‌دنبال خود، افزایش قیمت‌ها در بازار سهام را رقم می‌زند. از آنجا که فروش شرکت‌های کامودیتی‌محور که بخش عمده بورس را تشکیل می‌دهند بر اساس دلار توافقی (نیما) است، رشد نرخ ارز مستقیماً سودآوری و ارزش بازار این شرکت‌ها را افزایش می‌دهد.

به گفته این کارشناس، بازگشت اخیر بازار سهام هنوز پایدار نیست: ریسک‌های متعددی همچنان بر سر راه بازار وجود دارد و برای رشد پایدار، ورود پول جدید الزامی است. این روزهاجذابیت کمتر بازارهای موازی و قرار گرفتن آن‌ها در سقف قیمتی، تا حدی سرمایه‌گذاران را به سمت بورس سوق داده است، اما این عامل به تنهایی کافی نیست.

الیاس‌کردی با انتقاد از موانع ساختاری تأکید کرد: مشکلاتی مثل حجم مبنا و دامنه نوسان سال‌هاست با بازار همراه بوده و بدون اصلاح باقی مانده است. حتی در شرایط فعال بودن مکانیزم ماشه نیز فرصتی برای رفع این ایرادات فراهم نشده و این تداوم دستکاری‌های بی‌قاعده، بازار را فرسوده کرده است. ما هر بار که با بحران مواجه شدیم، اقداماتی عجولانه انجام دادیم و پس از فروکش بحران، اصلاحات واقعی را کنار گذاشتیم.‌

هر بار که با بحران مواجه شدیم، اقداماتی عجولانه انجام دادیم و پس از فروکش بحران، اصلاحات واقعی را کنار گذاشتیم.

وی درباره نیمه دوم سال گفت: اگر جنگی رخ ندهد، با افزایش نرخ دلار، اما اگر شدت تحریم‌ها یا تنش‌های منطقه‌ای مانند درگیری ایران و اسرائیل یا رخدادهای خلیج فارس به حدی برسد که ریسک سیستماتیک داخلی را بالا ببرد، آن‌گاه نمی‌توان خوش‌بین بود.

الیاس‌کردی در پایان خاطرنشان کرد: در سناریوی بدون جنگ، افزایش نرخ دلار توافقی می‌تواند موتور محرک بازار سهام باشد، اما هرگونه شعله‌ور شدن تحریم‌ها یا درگیری نظامی، تمامی محاسبات را تغییر خواهد داد.

*