نبرد تیم‌های ایرانی در میدان امنیت اینترنت اشیاء

دومین المپیک فناوری در بخش اینترنت اشیاء با حضور ۱۱۶ تیم داخلی در حالی برگزار شد که محور اصلی آن چالش‌های امنیت سایبری و طراحی دیوایس‌های هوشمند بود. به گفته مدیر اجرایی و رئیس کمیته علمی این لیگ، تیم‌های خارجی به‌دلیل موانع سیاسی، هزینه‌های سفر و نبود اسپانسر از حضور در رقابت در ایران انصراف دادند.

دکتر محمدسعید جهانگیری، عضو هیئت علمی گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه رازی در گفت‌وگو با ایسنا در توضیح جزئیات برگزاری این رقابت، گفت: در لیگ اینترنت اشیای المپیک فناوری امسال، ۱۱۶ تیم از سراسر کشور شرکت کردند. علاوه بر این، پنج تیم بین‌المللی نیز از کشورهای مختلف ثبت‌نام کرده بودند.

وی افزود: این تیم‌ها در مرحله مقدماتی بر اساس ارزیابی رزومه فیلتر شدند و در مرحله نیمه‌نهایی ۵۹ تیم حضور یافتند. در مرحله نیمه حضوری، تیم‌های منتخب به‌صورت همزمان در چهار منطقه کشور شامل شیراز، کرمانشاه، مشهد و تهران در مسابقات حضوری شرکت کردند.

جهانگیری ادامه داد: از میان این تیم‌ها، ۱۳ تیم به مرحله فینال راه یافتند که رقابت آنها از دوشنبه ۵ آبان آغاز شد و به‌مدت سه روز تا امشب، چهارشنبه ۷ آبان ادامه دارد. این رقابت‌ها به‌صورت حضوری برگزار می‌شود.

مدیر لیگ اینترنت اشیاء با بیان اینکه این رقابت در دو بخش «اینترنت» و «Things» برگزار می‌شود، اظهار کرد: یکسری از چالش‌های تعریف شده در این لیگ مربوط به بخش اینترنت و برخی دیگر مرتبط با بخش Things می‌شود، به این معنا که ما در دو حوزه اصلی اینترنت و «تینگز» (اشیاء) رقابت را برگزار می‌کنیم. بخشی از چالش‌ها به حوزه اینترنت و مسائل امنیتی مربوط است و بخشی دیگر به طراحی و توسعه سخت‌افزار و دیوایس‌های هوشمند ارتباط دارد. به همین منظور، مجموعه‌ای از سنسورها و بردهای سخت‌افزاری را در اختیار تیم‌ها قرار داده‌ایم تا بتوانند دیوایس‌های هوشمندی را طراحی کنند که در بستر شبکه عمل کند.

وی خاطرنشان کرد: تیم‌ها برای برخی از چالش‌ها باید سامانه‌های نرم‌افزاری را طراحی و راه‌اندازی کنند. همچنین یک پلتفرم اختصاصی برای مسابقات طراحی شده است که تیم‌ها در آن لاگین کرده و چالش‌های روز را مشاهده می‌کنند. برخی از چالش‌ها به‌صورت خودکار نمره‌دهی می‌شود و نتایج در اسکوربورد زنده نمایش داده می‌شود. چالش‌های سخت‌افزاری نیز توسط داوران تخصصی ارزیابی می‌شوند.

جهانگیری درباره داوران این رقابت، گفت: من و دکتر اکبرزاده از دانشگاه مشهد و دکتر ملکوتی از دانشگاه صنعتی امیرکبیر به‌عنوان داور حضور داریم. همه داوران سابقه‌ حرفه‌ای در صنعت و پژوهش‌های دانشگاهی را دارند و از هر دو حوزه‌ صنعت و آکادمی با تجربه هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه با بیان اینکه در این رقابت هر روز صبح چالش‌های جدیدی رونمایی می‌شود و تیم‌ها تا پایان روز فرصت دارند آنها را حل کنند، خاطر نشان کرد: روز بعد نیز چالش‌های تازه با امتیازهای جدید ارائه می‌شود. تمامی چالش‌ها توسط تیم علمی المپیک طراحی شده‌اند تا امکان جست‌وجو و یافتن پاسخ در اینترنت وجود نداشته باشد.

جهانگیری درباره محورهای فنی مسابقه، توضیح داد: چالش‌ها شامل حوزه‌های مختلفی مانند امنیت باند، ارتباطات، طراحی نو و بخش‌های گوناگون سایبری است. برخی از چالش‌ها کاملاً خاص اینترنت اشیاء هستند و در رقابت‌های دیگر نمونه‌ای مشابه ندارند. برای مثال، در یکی از چالش‌ها اگر دیوایسی تعویض شود، خود دستگاه باید متوجه این تغییر شود. این موضوع در فضای اینترنت اشیاء اهمیت بالایی دارد.

به گفته وی این چالش‌ها مرتبط با امنیت سایبری در حوزه اینترنت اشیاء و چالش‌های در حوزه‌های مختلف IOT اعم از سنسورها، امنیت، اکچوئیتورها، پهنای باند، ارتباط با گیت وی، طراحی نود و گیت وی، ارتباط MQTT است.

مدیر اجرایی و رئیس کمیته علمی لیگ اینترنت اشیای دومین المپیک فناوری ۲۰۲۵ با تاکید بر اینکه در پایان رقابت‌ها، تیم‌های برتر مشخص می‌شوند، یادآور شد: تیم اول مدال طلا و جایزه ۱۰۰ میلیون تومانی، تیم دوم جایزه ۵۰ میلیون تومانی و تیم سوم جایزه ۳۰ میلیون تومانی را دریافت خواهند کرد. همچنین گواهی بنیاد ملی نخبگان به برگزیدگان اعطا می‌شود.

وی درباره حضور تیم‌های خارجی در این رقابت با تاکید بر اینکه تیم‌های خارجی به دلیل هزینه پرواز و مسایل ویزا در این رقابت حضور نیافتند، گفت: در ابتدا چند تیم از کشورهای مختلف از جمله فرانسه ثبت‌نام کردند، اما به‌دلیل برخی مسائل سیاسی و نبود حمایت اسپانسری برای تأمین هزینه‌های بلیت، حضور آنها نهایی نشد و رقابت امسال صرفاً با تیم‌های داخلی برگزار می‌شود.

مدیر لیگ اینترنت اشیاء در ادامه بیان کرد: خیلی از تیم‌های خارجی انتظار داشتند شرکت در این رقابت رایگان باشد که ما موفق به جذب اسپانسر در این بخش نشدیم، ضمن آنکه به دلایل مسایل سیاسی حاضر به حضور در این رقابت نشدند. برگزاری این رقابت‌ها به‌صورت آنلاین نیز ممکن نیست، زیرا ذات کار در حوزه اینترنت اشیاء مبتنی بر سنسورها، دیوایس‌ها و تجهیزات صنعتی است و این چالش‌ها کاملاً صنعتی‌ هستند و از تجربه‌های واقعی صنعت استخراج شده‌اند.

وی با اشاره به ویژگی‌های شرکت‌کنندگان، گفت: اعضای تیم‌ها عمدتاً دانشجویان یا فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی کامپیوتر، مکاترونیک و رشته‌های میان‌رشته‌ای مرتبط هستند. میانگین سنی شرکت‌کنندگان بین ۲۳ تا ۳۱ سال است و برخی از آن‌ها دانشجوی دکتری یا صاحب شرکت‌های فناور فعال در صنعت هستند.

*