چگونه فریب هوش مصنوعی را نخوریم!

یک فیلمساز ایرانی که در بخش تولیدات هوش مصنوعی فعالیت دارد، چهار ترفند ساده را فاش می‌کند که با گوشی همراه‌تان می‌توانید ویدیوهای جعلی هوش مصنوعی را در کمتر از یک دقیقه شناسایی کنید.

به گزارش ایسنا، یکی از مهم‌ترین موضوعات این روزها در سطح جهان در حوزه رسانه و فضای مجازی مربوط به «هوش مصنوعی» است. ابزاری که شاید پس از ظهور اینترنت به عنوان مهم‌ترین رکن در انتقال اطلاعات بین انسان‌ها این روزها بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما یک نکته در مورد این ابزار کاربردی وجود دارد و آن هم این است که هوش مصنوعی می‌تواند واقعیات را تحریف یا دروغ‌ها را واقعی جلوه دهد.

البته این موضوع شاید یکی از کوچک‌ترین کاربردهای این ابزار است که در عین حال مهم هم به شمار می‌آید، ولی فراموش نکنیم که هوش مصنوعی در بسیاری از حوزه‌ها توانسته در کنار انسان به عنوان یک دستیار بسیاری از کارها را پیش ببرد. یکی از کمک‌های این ابزار در صنعت سینما است که توانسته تا حدودی در برخی بخش‌ها هم کمک‌کننده باشد و هم هزینه‌ها را کاهش دهد.

در مورد حضور هوش مصنوعی در صنعت سینمای ایران هنوز نمی‌توان به قطعیت تایید یا تکذیبی داشت اما رگه‌هایی از استفاده از این ابزار در سینما ایران هم دیده می‌شود. برای اینکه بیشتر با ابعاد «هوش مصنوعی» در دنیای انسان‌ها و به ویژه صنعت سینما آشنا شویم به سراغ امین صمدی -یکی از فیلم‌سازانی که در تولیدات هوش مصنوعی تجربیاتی را کسب کرده است- و در بخش رقابتی بین‌الملل جشنواره فیلم کوتاه تهران در بخش هوش مصنوعی حضور داشته (در بخش رقابتی بین‌الملل فیلم کوتاه تهران در کنار ۲۰ شرکت‌کننده خارجی ۳ ایرانی هم حضور داشتند) رفته‌ایم تا بیشتر با زوایای این ابزار جدید آشنا شویم.

امین صمدی در بخشی از گفت‌وگو خود با ایسنا در مورد اینکه چگونه می‌توان تشخیص داد که یک فیلم منتشر شده از یک هنرمند، فوتبالیست، سیاستمدار یا حتی محیط زیست واقعی یا ساخته هوش مصنوعی است؟، توضیح داد: مردم با چهار روش نسبتاً ساده می‌توانند این محتواها را بررسی کنند. اولین کار «بررسی بافت تصویر» است، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که تصویر را روی گوشی، لپ‌تاپ یا تلویزیون بزرگ کنید. هر چقدر تصویر را بزرگ‌تر کنید، خطاهای آن بیشتر خود را نشان می‌دهد. مثلاً اگر سگی در تصویر باشد و مو داشته باشد، در جاهایی ایراد دارد. یا در یک جنگل، برگ درختان تغییراتی دارد که واقعی به نظر نمی‌رسد.

به گفته وی، «تحلیل صدا» موجود در یک فیلم شما را در تشخیص واقعی یا جعلی بودن یک فیلم کمک می‌کند، زیرا صداگذاری نقطه ضعف بزرگ هوش مصنوعی است. این ضعف تا جایی است که کسانی که مثل من فیلم‌هایی را با کمک هوش مصنوعی تولید می‌کنند، تمام صداگذاری‌های را خودشان انجام می‌دهند چون هوش مصنوعی نمی‌تواند در این زمینه کمک چندانی بکند. اگر ویدیویی جعلی باشد، معمولاً صدایش هم مصنوعی است و با دقت گوش دادن، می‌توان فهمید که این صدا از یک شخص واقعی نیست یا محیط را به خوبی منتقل نمی‌کند.

این فیلم‌ساز یادآور شد: سومین روش «مشاهده تحرکات» است، معمولاً حرکات انسانی که هوش مصنوعی تولید می‌کند، طبیعی به نظر نمی‌رسد. اگر کسی مثل من زیاد با هوش مصنوعی کار کرده باشد، می‌تواند این عدم طبیعی بودن را تشخیص دهد و مردم عادی هم با قدری دقت متوجه خواهند شد که یک تصویر یا حرکات موجود در یک فیلم خیلی هماهنگ نیست و طبیعی به نظر نمی‌رسد.

وی بیان‌ کرد: در روش چهارم، عموم مردم می‌توانند به سراغ سایت‌هایی بروند که با جستجو عبارت ai video detector در گوگل به صورت مجانی می‌توان از آنها تاییدیه یک عکس یا فیلم را گرفت، این سایت‌ها با چند روش ساده سعی می‌کنند باگ‌یابی کنند و به شما اطلاع دهند که محتوا ارسالی غیر واقعی است یا نه.

صمدی در ادامه هشدار داد که این روش‌ها موقتی هستند و از یک جایی به بعد، حتی این روش‌ها هم جواب نمی‌دهد. زیرا وقتی هوش مصنوعی بتواند بافت تصویر را کامل درست کند و صداگذاری‌های دقیق‌تری ارائه دهد، تنها راه نجات، کدگذاری‌های نهفته در تصویر خواهد بود.

او به راه‌حل جهانی در مورد این موضوع اشاره کرد و گفت: در دنیا دارند روی این کار می‌کنند که یک کدگذاری به صورت نهفته روی تصویر انجام دهند، بدون اینکه شما هیچ لوگویی ببینید. تنها برخی پلتفرم‌ها می‌توانند تشخیص دهند و به کاربر اطلاع دهند که اگر محتوایی بحث‌برانگیز شد، این ویدیو ساختگی است یا نه.

این فیلم‌ساز بر ضرورت ایجاد چنین سامانه تشخیصی در ایران تأکید کرد و افزود: ما در ایران نیاز داریم همچین سامانه‌ای داشته باشیم. باید بتوانیم ویدیو را آپلود کنیم و سیستم به ما بگوید که آیا این محتوا با هوش مصنوعی ساخته شده یا نه.

به گفته این فیلمساز، در حال حاضر با بزرگ کردن تصویر و بررسی دقیق صدا و حرکات می‌توان تا حد زیادی محتوای ساخته شده با هوش مصنوعی را تشخیص داد، اما در آینده نزدیک تنها راه مطمئن، استفاده از سیستم‌های کدگذاری خواهد بود که باید توسط پلتفرم‌ها و نهادهای مربوطه توسعه داده شوند.

این در حالی است که به گفته صمدی، سرعت پیشرفت تکنولوژی به حدی است که ممکن است به زودی تشخیص محتوای واقعی از مصنوعی برای مردم عادی غیرممکن شود.

مشروح این گفت‌وگو که در بخش دوم خودش به کاربرد هوش مصنوعی در سینما و وضعیت آن در سینمای ایران می‌پردازد در روزهای آینده منتشر خواهد شد.

*