ایسنا: وسواس از اختلالات اضطرابي انساني است که اساس زيست شناختي دارد و مي‌توان به كمك متخصص، بسياري از علائم اين اختلال را كاهش داد.
متخصصان مركز پزشكي مايوكلينيك در آمريكا دراين باره تشريح كرده‌اند كه وسواس عبارت از رفتارها، باورها، افکار و تصوراتي است که مكرر و پايدار هستند و انسان را در بند مي‌كشند؛ به طوري كه توان تصميم گيري صحيح را از وي سلب مي‌كنند.
وسواس گاهي از دوران کودکي شروع مي شود ولي نمونه‌هاي آن را در تمام گروه‌هاي سني مي توان مشاهده کرد.
اين بيماري يکي از شايع‌ترين رفتارهاي دروني انسان بوده و نيرويي قوي است که انسان را به انجام و يا بازداشتن از اعمالي وادار مي سازد. وسواس بيماري پيچيده و آزار دهنده‌اي است که شخص را مجبور مي‌کند تا رفتاري برخلاف ميل و اراده انجام دهد و با آن که مي‌داند افکار و رفتارش بيهوده است ولي خود را در رهايي از آن ناتوان مي‌بيند.
نشانه‌هاي برجسته وسواس شامل ترس، اجبار و لزوم، احساس ناتواني، دقت و نظم افراطي، پرخاشگري، وارسي كردن، تكرار و رفتار خرافاتي است. براي مثال فرد وسواسي همواره مي‌ترسد که دچار حادثه ناگوار شود. مثلا مي‌گويد اگر از خيابان عبور کنم، تصادف خواهم کرد. همچنين فرد در خود احساس الزام به انجام عملي دارد و ناچار است اعمال و رفتاري را به صورت اجباري انجام دهد؛ به طوري که فرد با وجود آگاهي از بيماري‌اش خود را مجبور به انجام رفتارهاي تکراري مي داند.
بيمار در مواجهه با مشکلات، احساس ناتواني و درماندگي مي‌کند و قادر به کنترل آن نيست. افراد وسواسي در تکرار رفتارهاي وسواس گونه دقيقاً از نظم و ترتيب خاصي پيروي مي‌کنند که موجب آزار اعضاي خانواده مي‌شود. اين بيماران گاهي براي انجام رفتارهاي وسواسي دست به کارهايي مي‌زنند که با پرخاشگري و عصبانيت و حتي خودآزاري همراه است.
بعلاوه شخص وسواسي وقتي کاري مي‌کند از انجام آن اطمينان ندارد. فرد عملي را بارها انجام مي‌دهد، مثلاً دست خود را بارها و بارها مي‌شويد تا شايد آرام بگيرد. چنانچه فردي به اين نوع وسواس مبتلا شده باشد به برخي از اشياء خاص حساسيت نشان مي‌دهد. مثلا ممکن است معتقد باشد اگر موقع خروج از منزل به شيء خاص مانند قفل يا دستگيره دست نزند، اتفاق بدي مي‌افتد.
انواع وسواس شامل وسواس فكري و وسواس عملي است. در وسواس فکري افکار و تصاوير ذهني که خارج از کنترل هستند و فرد را تحت تأثير قرار مي‌دهند، موجب ناراحتي او مي‌شوند. وسواس عملي نيز شامل اعمالي اجباري هستند که بيمار بارها و برطبق نظم خاصي براي از بين بردن افکار وسواسي خود انجام مي‌دهد. اين کارها جنبه منطقي ندارند و کاملاً بيهوده به نظر مي‌رسند.
متخصصان براي پيشگيري و درمان اين اختلال آزار دهنده توصيه‌هايي را ارائه كرده‌اند.
به گفته محققان، شرايط پرتنش خانوادگي، بيماري وسواس را تشديد مي‌کند. بنابراين بايد سعي کنيم محيط خانواده را آرام سازيم. اعضاي خانواده از قضاوت، انتقاد يا مسخره کردن رفتارهاي وسواسي بيماران بايد جدا پرهيز كنند.
همچنين خانواده بايد بپذيرد که وسواس نيز يک بيماري است چون با درک اين موضوع بهتر مي توان به بيمار کمک کرد.
در بسياري از موارد نبايد منتظر پاسخ هاي درماني سريع بود، بلکه بايد هر گونه پيشرفتي حتي اندک را در درمان، موفقيتي بزرگ دانست و آن را تقويت کرد.
در اين شرايط به اعضاي خانواده تاكيد مي‌شود كه از مراقبت بيش از حد فرد مبتلا خودداري كنند و اغلب بهتر است کاري با او نداشته باشند. سعي کنيد اعتماد به نفس بيمار را تقويت کنيد. بعلاوه بهتر است در روزهايي که بيمار آرامش دارد او را دلگرم و تشويق کنيم تا بتواند راه مثبت مبارزه با افکار ناخوشايند را تا انتها ادامه دهد.
با تمام اين توصيه‌ها متخصصان تاكيد مي‌كنند كه وسواس يك بيماري واقعي است که با خود درماني از بين نمي رود و براي درمان بايد حتما به متخصص مراجعه کرد.