ماجراهای نخستین ورزشگاه مدرن ایران

مستند «طهران، امجدیه» روایتی از نخستین ورزشگاه مدرن ایران را فاش می‌کند؛ از معماری منحصربه‌فرد تا خاطرات تاریخی که هویت ورزشی کشور را شکل داد.

محمود مولایی -نویسنده و کارگردان مستند «طهران، امجدیه»- در گفت‌وگو با ایسنا به بررسی ابعاد مختلف این پروژه پرداخت. این مستند به تاریخچه ورزشگاه امجدیه (شهید شیرودی فعلی) به عنوان نخستین ورزشگاه مدرن ایران می‌پردازد که ساخت آن از سال ۱۳۱۳ آغاز شد.

مولایی با اشاره به اهمیت تاریخی این ورزشگاه گفت: امجدیه در دوره پهلوی اول ساخته شد و اولین ورزشگاه مدرن کشور بود. واقعیت این است که با ساخت ورزشگاه امجدیه، ابتدا زیرساخت مناسبی برای ورزش حرفه‌ای در آن دوران فراهم شد و بعد ورزش‌هایی همچون فوتبال شکل جدی‌تری به خود گرفتند.

وی به رویدادهای مهم این ورزشگاه اشاره کرد و افزود: اولین صعود تیم ملی فوتبال ایران به المپیک ۱۹۶۴ توکیو از این ورزشگاه رقم خورد. همچنین قهرمانی تاریخی ایران در جام ملت‌های آسیا در سال ۱۳۴۷ در همین ورزشگاه اتفاق افتاد. این رویدادها باعث شد فوتبال از ورزشی حاشیه‌ای به ورزش اول کشور تبدیل شود.

کارگردان این مستند درباره معماری ورزشگاه توضیح داد: طرح اولیه این ورزشگاه توسط معماران خارجی طراحی شد و در آن زمان خارج از شهر تهران قرار داشت. اما با گسترش پایتخت، امروز در مرکز شهر واقع شده است. متأسفانه بسیاری از المان‌های معماری ارزشمند آن از بین رفته و تنها بخش‌هایی مانند ستون‌های ورودی اصلی ورزشگاه باقی مانده است.

وی یادآور شد: این ورزشگاه علاوه بر میزبانی از نخستین و بزرگترین رویدادهای ورزشی و به خصوص فوتبال، از گذشته محل برگزاری جشن‌ها، مراسم، میتینگ‌ها و تجمعات مختلفی بوده است. در واقع امجدیه تنها خاستگاه فوتبال نیست و به مردم تهران تعلق دارد. امجدیه به تاریخ شهر تهران گره خورده و بخشی از شناسنامه تهران محسوب می‌شود.

مولایی درباره روند پژوهش این مستند گفت: حدود دو سال فقط برای پژوهش زمان صرف کردیم. دسترسی به اسناد و تصاویر قدیمی بسیار سخت بود و ۹۰ درصد فیلم از تصاویر آرشیوی تشکیل شده که با زحمت زیاد جمع‌آوری شدند.

وی ادامه داد: فیلم رویکرد تاریخی دارد. ما از تکنیک رفت و برگشت زمانی استفاده کردیم تا مخاطب بهتر با فضای ورزشگاه در دوره‌های مختلف ارتباط برقرار کند.

کارگردان «طهران، امجدیه» گفت: هدف ما در ساخت این مستند ثبت تاریخچه ورزشی، معماری، خاطره جمعی و... این مکان بود. امیدوارم در جشنواره‌های معتبر داخلی و خارجی مانند سینماحقیقت و جشنواره‌های ورزشی جهانی حضور پیدا کند.

مولایی در پایان تأکید کرد: امجدیه فقط یک ورزشگاه نیست، بخشی از هویت ورزشی و اجتماعی ایران معاصر است و این مستند تلاش می‌کند تا این میراث را به نسل جدید معرفی کند.

مستند «طهران، امجدیه» تولید خانه مستند به کارگردانی محمود مولایی و تهیه‌کنندگی مصطفی شوقی در بازار جهانی فیلم مدیمد بارسلون که یکی از مارکت‌های سینمایی اروپا است، عرضه می شود.

*